Na spotkaniu XVII Jasielskiego Festiwalu Literackiego Dariusz Pado, rzeszowski poeta, opowiedział o genezie artystycznego projektu „Akwarele Karabele”, który współtworzył z Danylo Movchanem.
Projekt powstał z potrzeby odpowiedzi na pytania o wojnę w Ukrainie. Pierwotnie miała to być zamknięta całość, jednak nowe wiersze i akwarele ciągle powstają. Współtwórców montażu poetyckiego połączyła miłość do sztuki Jerzego Nowosielskiego, i muzyki. O przetłumaczenie wierszy poprosił Ostapa Nożaka, poetę o ukraińsko-polskich korzeniach, a podkład muzyczny stworzył Raphael Rogiński, kompozytor i gitarzysta.
Danylo Movchan mieszka i tworzy we Lwowie, jego prace znajdują się w prywatnych kolekcjach m.in. w Ukrainie, Białorusi, Polsce, Francji, Niemczech, Finlandii, Kanadzie i USA. Jest artystą wielu aktywności, interesuje go szczególnie portret i ikona klasyczna. Jednak lwowski ikonopis biorąc udział w projekcie „Akwarele Karabele” namalował obrazy oszczędną i delikatną w wyrazie akwarelą. Szukał własnego, osobnego języka i środka wyrazu, aby opowiedzieć o tym, co się w nim dzieje, by wykrzyczeć własne emocje. Inspirował się sztuką sakralną i ikonami Jerzego Nowosielskiego. Wybierając wodne medium (pamiętając jak jest ono nieprzewidywalne!), spróbował zapanować nad przekazem. A jest to przekaz wstrząsający. Akwarele wojenne Movchana pozwoliły zrozumieć D. Pado proces i zmianę, która na skutek wojennych przeżyć dokonała się w jego przyjacielu.
Język wierszy jest bezpieczny, bo może uciec w surrealizm. W figurach malarza widzimy abstrakt, zmetaforyzowany język, a słowa trochę senne, mają wybrzmiewać jak zły sen – wyjaśnił poeta.
Dariusz Pado rozpoczął recytację od utworu „Kultura”. Wyjaśnił, że w całym procesie historycznym każda porażka humanizmu jest porażką kultury. Dodał, że budowanie obecnej świadomości bez odniesienia do wielokulturowości Polski jest ubogie. Niezwykle mocno w ustach poety wybrzmiały teksty: „ciało pancerz ciało”, „imiona”, „uwierzę”, „zimne ognie”, „akwarele jak karabele”.
Karabele to moje próby jakiegoś ustosunkowania się do tego konfliktu – powiedział na zakończenie Dariusz Pado.
Spotkanie odbyło się 9 października 2023 roku.
Partnerami projektu są: Młodzieżowy Dom Kultury w Jaśle, Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Ożennej oraz I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
